Skrifter i Samling Band 2 - Aasentunet

Skrifter i Samling II
som heitte Diocletian (død 305), tok seg difyre ein
Med-keisar til Hjelp, og seinare var det fleire, som
gjorde det same; men so vardt der Strid imillom
desse Hovdingom innbyrdes, til dess at ein av deim,
som heitte Konstantin, vann yver alle dei andre og
vardt Einvaldsherre. (Aar 324). Denne Keisaren er
namnkunnug av di, at han samtyktest med det kristne
Folket og sidstpaa sjølv tok ved Kristendomen. (død 337).
Detta var eit stort Umskifte fyre det kristne Folket,
som so lenge fyrr hadde lidet Skjemd og Elting med
Draap og Pinslor fyre si Tru, men som no so braadlege
kom til Magt og Vyrdnad i Riket.
Konstantin hadde flutt sitt Kongssæte fraa Italia
til Grækarland; og ein av hans Ettermenner, som
heitte Theodosius (død 395) skifte det store Rike millom
sine tvo Søner, so at den eine fekk det vestlege
Riket med Rom til Hovudstad, og den andre fekk
det øystre (elder grækiske) Riket med Hovudstaden
Byzantium, som no vardt kallad Konstantinopel. Men
endaa vardt kvart Rike so vidlendt, at det vardt
vandslegt aa møta dei store Folkeskararne, som søkte
inn paa Landet. Alt fyrr hadde ymse germanske og
mest gothiske Folkeslag trengt seg inn i Landet
nordantil; men no var det ogso eit nytt og ukunnugt
Folkeslag, kallat Hunnar (elder Hunar), som
kom innstrøymande fraa Asia, og som sette slik Uro
i dei andre Folkehoparne, at det vardt ei ideleg
Strøyming og Flutning mot Vest og mot Sud, so at
denne Æva er kallad den store Folkeflutningi. Med
Hunnarne vardt det daa ikkje nokon lang Strid; dei
komo rynjande vest yver Landet lika til Gallia; men
der tapte dei eit stort Slag (Aar 451), og sidan drogo
dei seg tilbaka, og daa deira Konung Attila var
daaen, slitnade Riket deira i sunder. Men dei andre
Folkehoparne trengde seg alltid fram paa Sudsida.
Det grækiske Keisardømet stod seg nokorleid imot
denne Trengsla; men det romerske Riket vardt reint
289