Skrifter i Samling Band 2 - Aasentunet

Skrifter i Samling II
Vestanfyre Grækarland var ikkje endaa nokot stort
Rike; men so var der daa eit, som lagade seg til
nokot stort. I Midbolken av Italia var ein By, som
heitte Rom og hadde eit litet Rike kringum seg.
Detta Riket hadde fyrst havt Kongar, men sidan var
det umskipat til eit Valmannsrike med eit Riksraad
(Senat) og med tvo Borgmeisterar (Konsuler), som
vordo valde til kvart Aar. Romarne komo ofta i
Strid med sine Grannar, men dei hadde jamnan Vinningen,
so at dei smaatt um Senn vordo Herrar
yver heile Italia, og sidan toko dei til aa tøygja seg
vidare. Ein av deira sterkaste Motstandarar var den
rike Staden Karthago, som laag sunnanfyre Sjoen,
men som hadde vunnet myket Land paa Øyom
under Italia. Det kom til Strid imillom Rom og
Karthago, og Romarne vunno. (241 f. Kr.). Det vardt
ein ny Strid, og daa hadde Karthagarne ein Herførar
Hannibal, som gjekk inn i Italia med sin Stridsher
og lagde under seg Landet baade i Nord og Sud;
men endaa vende Striden seg so, at Romarne vunno.
(201). Karthago-Folket leid sidan slik Trykk og
Tyngsla, at det endaa tridje Gongen reiste seg til
Motstand; men daa vardt Karthago lagt reint i Øyde.
(146).
I desse Bilom hadde Romarne ogso Strid paa
andre Sidor, som i Spania og Grækarland og Litle-Asia;
og det er snøggaste aa segja, at dei jamnan
gingo av med Vinningen, so dei nokot um Senn
fingo Herredømet yver dei fleste Land kringum
Midelhavet. Og attaat all denne Striden med framande
Folkeslag hadde dei ogso myken innbyrdes
Strid, so at det stundom hende, at den eine Halvparten
av Riket laut strida mot den andre. I slike
Tilfelle kunde det og henda, at den eine Herføraren
vardt Herre yver heile Riket. So var det med
Sulla (elder Sylla), som eingong var Einvaldsherre
i tvau Aar (død 78). Nokot likt var det med Julius
287