Skrifter i Samling Band 2 - Aasentunet

Skrifter i Samling II
og Veidehorn, og mange hava ogso Vengjor og
kunna fljuga so lett som ein Fugl. Elles hava dei
ymisleg Skapnad og skilja seg i ovlege mange Slag;
men dei fleste av deim era berre smaae Dyr og difyre
litet tilgaadde. Den fyrste og største Avdeildi
kann heita Skordyr (Insekt); dei hava tvo Ringskoror,
som deila Bulen i tri Lekkjer: ein Framlekk (Hovud),
ein Midlekk (Brjost) og ein Baklekk, som jamnaste
er lengre en dei andre. Dertil hava dei seks Føter,
tvau Veidehorn og oftaste eitt elder tvau Par Vengjor.
Til denne Avdeildi høyra slike som: Skurk (elder
Skarptroll), Smellar, Tordivel, Gullsmid, Sirissa, Engspretta,
Styng (Øyrestyng), Fivrelde, Maur, Kvefs,
Humla, Myhanke, My, Fluga, Klegg, Brims, Veggjelus,
Loppa og mange fleire. – Ei onnor Avdeild er
Krabbedyri (elder Rækjorna) med ein stor Framlekk,
som er baade Hovud og Brjost, og med liten Baklekk;
dei hava tie Føter og stundom fleire, eitt elder
tvau Par Veidehorn og Skal yver heile Bulen. Det
er mest berre Sjodyr, som Hummar, Krabbe, Rækja,
Marflo og fleire. – Ei tridje Avdeild kann heita
Runddyr elder Flaattar; det er nokre, som hava liten
Framlekk og stor Baklekk og jamnaste aatte Føter.
Dertil høyrer Kongurvaava (elder Vevkjerring) og
Flaatt og nokre Slag, som me kalla Mott elder Mit.
Med Skordyrom er det ein merkjeleg Tilgang, at
dei fleste av deim faa ein Umskapnad, fyrr en dei
koma til sitt fulle Skap. Mange av dei smaae krjupande
Dyr, som me kalla Makk elder Aama, er ikkje
annat en Ungar, som ikkje endaa hava fenget sin
rette Tilbunad; og den sidste Skapnaden kann stundom
vera myket ulik den fyrste, so som naar Molduksen
verd til Tordivel, Kjølmakken til Smellar, Kaalmakken
til Fivrelde, Kjøtmakken til Fluga, og det,
som me kalla Vere, verd ein Brims elder Klegg.
Denne Umskapnaden gjeng fyre seg nokot løynlegt
i ei Gøymsla elder Innsveiping; og difyre er det
263