Skrifter i Samling Band 2 - Aasentunet

Skrifter i Samling II
fleire Floer, og paa sume Stader kann det vera
mange Floer fraa Grunnen og upp til Jordtorva; paa
andre Stader kann Grunnberget ganga heilt upp i
Jordflata og endaa stiga i Høgdi som store Fjell.
Paa sume Stader kann eit Bergslag vera fullt av
Smaafloer elder Millomfloer av eit annat Grjot, som
me kunna sjaa i ymse Bergbrot, som hava heile
Rader av slike Millomfloer, so at dei visa seg mest
som Gaarar i Tre elder som Render i ein Vev. Ofta
høver det og so til, at desse Gaararne halla upp og
ned, so det er mest aa sjaa til, som um Berget
hadde eingong voret blautt og bøygt seg upp og
ned, som Baaror paa ein Sjo, og so sidan storknat
i Hop og hardnat til. Og der er ogso fleire Likinde
til, at det eingong heve voret store Umskjeplingar i
Jordi, fyrr en ho fekk sitt fullkomne Skap; men kor
det elles heve gjenget til, er vandt aa vita. Derimot
er der ymse Umskifte i det øvste Jordlaget, som era
lettare aa skyna, so som at Jord og Stein heve siget
lenger ned ifraa Bergom, at Vatnet heve gravet seg
djupare Rennor, og at Øyrarne elder Grandarne i
Elvosom hava lagt seg lenger ut og vakset til av
Sand og Gyrma, som Elvarne føra med seg. Slike
Tiljamningar paa Jordi kunna ganga fyre seg endaa;
men dei ganga so seint og smaatt, at me ikkje merka
nokot stort til deim.
b) Voksterriket.
I den veksande Skapningen sjaa me ein heilt annan
Skipnad en i Steinriket, med di at dei ymise Slag
elder Kynder ikkje liggja samanmengde i ujamne
Hopar, men derimot standa frie og serskilde kvar
med sin sereigne Skapnad. Dei hava Innreide til aa
draga Safter av Grunnen, som dei standa paa, og
til aa laga elder tilverka desse Safterna paa kvar sin
eigen Maate. Dei renna upp av eit litet Fræ og
veksa til eit visst Maal, og sidan bera dei sjølve Fræ
251