بارگÛرÛ
بارگÛرÛ
بارگÛرÛ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
نامه فرهنگستان /٤ ٢<br />
٩٨ مقاله<br />
چند لغتِ يونانيِ دخيل در زبان فارسي<br />
گويش هاي آرامي شده و نخست به معني: استراحتگاه يا ايستگاه توقّف مسافران٬ به کار<br />
رفته است. از مفهوم اخير معنيِ توقّ فگاه اجرام آسماني يعني منطقة البروج گرفته شده<br />
است. بعدها همين واژه يوناني از طريق آرامي وارد زبان عربي شد. (جفري. ١٤١).<br />
در زبان عربي واژه بُرج نخست به معني قصر٬ کاخ٬ و سپس به معنيِ توقّ فگاه اجرام<br />
آسماني (منطقة البروج) به کار رفته است: البروج: القصور٬ الواحد برج. و به سميِ بروج<br />
النّجوم لمنازلها المختصّ ه بها. (المفردات. ٥٤) با اين حال لغويّون عرب اين واژه را اصًال<br />
عربي و از ريشه برج : ظاهرشدن٬ نمايان و بلندشدن٬ گرفته اند. (نک. جمهرة اللّغة. ٢٦٥). ١.<br />
واژه بُرُ وج دو بار در قرآن کريم به کار رفته است. (نساء ٧٨؛ بروج ١).<br />
٢٢. بَلَسان درختي است کوچک٬ مانند درختچه حنا٬ از تيره سدابيان.<br />
از يوناني: bálsamon): ) ba ¨ lsamov درخت بَلَسان. واژه يوناني٬ خود از يکي از<br />
زبان هاي سامي به وام گرفته شده است. قس عبري: ¦ m<br />
Frisk. 1.) bas § a<br />
¦ m و عربي: ba<br />
¦ ¨sa<br />
217) در عربي: البَشام ) لسان العرب . ١. ٤١٧؛ جمهرة اللّغة . ١. ٣٤٥) و البَلَسَ انُ ) لسان العرب . ١.<br />
(٤٨٣ قس. البَلْسَمُ ) اقرب الموارد . .١ .(٥٨<br />
از يوناني دخيل در التيني: (E.Lat.Dict . (89 balsamum در فرانسوي: balsamine .<br />
از التيني دخيل در آلماني: Balsam ؛ و انگليسي: balsam .<br />
٢٣. بَلغَم يکي از خلط هاي چهارگانه بر اساس طبّ قديم.<br />
از يوناني: (phlégma): jle ¨ gma شعله٬ آتش؛ التهاب٬ آماس؛ خلط سينه٬ بلغم؛ مشتق<br />
از jle ¨ gw ) ٣٠ ¦ phlégo): سوختن٬ روشن شدن٬ درخشان شدن؛ سوزاندن٬ آتش زدن.<br />
1022) (Frisk. 2. .<br />
از يوناني دخيل در التيني: phlegma ٬ (Gr.Lar.3.1978) flegma در فرانسوي: flegme .<br />
از التيني دخيل در آلماني: (Duden. .5 (1991 Phlegma و انگليسي: phlegm .<br />
از يوناني (از طريق آرامي) دخيل در عربي: البَلْغَمُ (819 (Blachère. .2<br />
٣٠)از هندو اروپايي: bhel*.1 : درخشان٬ روشن٬ سفيد (118 .Pok) اين ريشه در واژه هاي زير ديده مي شود:<br />
سنسکريت: bha¦ lam : پيشاني (496 (KWA. .2 التيني: fulica fulix ٬ : پرنده آبي (دريايي)؛ نوعي پرنده آبي<br />
(چنگر) (559 (Lat.Ety. .1 انگليسي: bleach : سفيد کردن؛ blaze : شعله٬ آتش٬ blond : موبور٬ سفيد پوست؛<br />
flame : شعله.
Change language