بارگÛرÛ
بارگÛرÛ
بارگÛرÛ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ª<br />
ª<br />
§<br />
¨<br />
نامه فرهنگستان /٤ ٢<br />
٩٤ مقاله<br />
چند لغتِ يونانيِ دخيل در زبان فارسي<br />
,<br />
سرزميني که در کنارش واقع شده٬ بريده شده مَقْ لوم... أَيِ مقطوع است) (لسان<br />
العرب . .١١ .(٢٩١<br />
اما برخي ديگر از لغويّون عرب مانند ابن دريد و جواليقي واژه اقليم را واژه اي غير<br />
عربي دانسته اند. (نک. جمهرة اللّغة . ٢. ١١٩٣ و اقرب الموارد . ٢. ١٠٣٥).<br />
از عربي دخيل در سنسکريت: (KWA. .3 (642 ikalema .<br />
١٦. اقيانوس پهنه گسترده اي از آب شور با درياها و جزيره هاي بسيار؛ هر يک از<br />
پنج توده گسترده آب که مجموعشان بيش از ٧٠% سطح زمين را فرا گرفته است.<br />
از يوناني:<br />
Wkeavo s) ٢٤ (Frisk. 2. 1145) (O¦ keanö خداي دريا در اساطير يوناني٬<br />
پسرِ اورانوس و گايا. وي مظهر آبي است که دورِ زمين را احاطه کرده است. بنا به اعتقاد<br />
يونانيان باستان٬ همه رودخانه ها٬ چشمه ها و درياچه ها از او سرچشمه گرفته اند.<br />
از يوناني دخيل در التيني: (E.Lat.Dict . (560 ¦O ceanus در فرانسوي: océan .<br />
از التيني دخيل در آلماني: Ozean ؛ و انگليسي: ocean .<br />
از يوناني دخيل در عربي: أُقيانوسُ ٬ أُوقيانُوسُ ٬ أُقيانُس ٬ أُوقيانُس (نک.1.160 Blachère. )<br />
اين واژه در زبان فارسي به صورت اوقيانوس نيز به کار رفته است.<br />
١٧. اکسير در نزد قدما٬ جوهري گدازنده که تصوّ ر مي شد مي تواند ماهيت اجسام<br />
را تغيير دهد و آنها را کامل تر سازد٬ مانند نقره شده جيوه٬ طال شدن مس يا جوان شدن<br />
انسان.<br />
از يوناني: xe): ¦ ríon) xhríov پودر خشک کننده (براي مداواي زخم)؛ مشتق از<br />
rós) ٢٥ xhró xe): ¦ خشک 336) 2. .Frisk).<br />
از يوناني دخيل در عربي: إِکْسيِرٌ ) نک. 163.I (Blachère. واژه االِٕ کْسير بعدها از طريق<br />
آثار عربي٬ به ويژه آثار عربي «ابن سينا» وارد زبان هاي اروپايي شد. (مصاحب. ١٩٠). ١.<br />
u<br />
ak* : آب٬ رود (23 (Pok. اين ريشه در واژه هاي زير ديده مي شود:<br />
٢٤)از هندو اروپايي: ¦a ª<br />
التيني: aqua : آب٬ لوله<br />
آب 60) (Lat.Ety. 1. قس٬ سنسکريت: kam : آب 159) (KWA. 1. فارسي نو:<br />
آکواريوم (دخيل از فرانسوي) انگليسي. aqua : آب٬ ewer : آفتابه٬ کوزه ) > التيني: island :(*aqua¦ ria : جزيره<br />
(سرزميني که بر آب واقع شده) ) > انگليسي باستان: ¦ iegland ).<br />
٢٥)از هندو اروپايي: ro ¦<br />
k : مي سوز د<br />
(Pok. (624-5 : سوختن (؟) *ksa¦ : خشک٬ مشتق از sek*<br />
288) (KWA. 1. ديده مي<br />
¤ sa<br />
سنسکريت ¨ yati ¦<br />
شود.<br />
اين ريشه در واژه