Skrifter i Samling Band 3 - Aasentunet

Skrifter i Samling III
Namn, som er reint framandt fyre so godt som alle
Folkeslag, og so vilja dei, at alle Folk skulo taka
og bruka det same Namnet og aldri tenkja paa
nokot annat Ord. Fyre eit grunnrikt og grunnfast
Bokmaal er no ikkje slike Nyskapningar til nokon
Skade, men fyre eit veikt og viklande Maal er det
verre, og helst hjaa eit Folk, som vyrder litet um
gamall Sedvane og derimot alltid er næmt og viljugt
til aa taka imot og apa etter alt det, som dei store
Folk hava funnet paa.
Der er no alltid einkvar, som vil segja, at vaart
Folk er for litet til aa hava nokot Bokmaal fyre seg
sjølv. Men her hever daa voret eit rett vyrdelegt
Bokmaal i Landet eingong fyrr, daa her nog ikkje
var so mange lesande og skrivande, som det no er.
Ein kann og stundom høyra slike Ord, som at eit
Bokmaal, som var grunnlagt paa vaart Bondemaal,
vilde føra Folket bakleides beint innetter i den verste
Villmannskapen og stengja oss ute fraa den aalmennelege
Upplysning og Vitsemd. Men no hever daa Sverike
eit Maal fyre seg sjølv, grunnlagt paa det Maalet,
som Landsfolket brukar, og likavel stend det
jamhøgt med andre Land i Upplysning og Vitsemd.
Og lika eins Holland, som helder ikkje er nokon stor
Landslyd men likafullt skal hava rett god Raad paa
Bøker i allskyns Lærdom og Vitendskap. Og kvat
skulo me segja um det litle Island med dei sjautti
Tusund Ibuar? Det vesle Folket hever alltid haldet
fast paa sitt gamle Bokmaal, men det hever ikkje
dermed stengt seg ute fraa Upplysningi; tvertimot
hever det jamnan havt gilde Bokmenner, som hava
skrivet fyre sitt eiget Folk og yversett gode Upplysningsbøker
fraa andre Maal lika upp til dei græske
og romerske Diktarar, so at der skal vera munarleg
Kunnskap hjaa Aalmugen og ei god Boksamning i
kvar Manns Hus. Det stod nylege i eit Blad, at Islendingarne
vaaro komne myket til atters ved sitt
213