Skrifter i Samling Band 3 - Aasentunet

212 Skrifter i Samling III
til som Utlendingar. Men der er no den Ting til aa
hugsa paa, at ein skulde ikkje vyrda andre Landsfolk
so høgt, at ein dermed gløymde aa gjera Rett imot
sitt eiget Folk. Det skulde vel ikkje vera usømelegt,
um me kunde visa nokon Tilhug til Vyrdnad fyre
vaare Erveminne og vaare Ættarmerke og fyre den
Kjærleiken til desse Erveminne, som syner seg i sjølve
Maalet hjaa Landsens Folk. Det kunde vera hyggjelegt
aa tenkja nokot paa den Ting og. Var det ikkje
klokt, so var det daa alltid fagert.
Som det no alltid er so, at dei store Riki ero meir
vyrde en dei smaae, so verta og dei Maali mest
vyrde, som hava dei største Folketal fyre seg. Dei
smaae Folkeslagi vilja difyre alltid vera lokkade til
aa slaa seg saman med eit annat Folk, so dei dermed
kunde faa større Magt. Um der er fleire Folkeslag
i same Riket, so vil daa Riksstyringi helst, at
der skal vera berre eit Bokmaal i Riket og ikkje
fleire. Upplysningsmenner og Diktarar, som skriva
Bøker fyre Folket, vilja gjerna hava ein stor Lesarflokk;
dei tykkja, at det er modlaust aa skriva berre
fyre ein liten armodsleg Hop, og at dei kunde hava
so myket større Frægd og Æra, um dei fekk bruka
eit Maal med eit større Folketal. Og so er det no
mange og, som halda det fyre ei Uheppa, at der
skal vera so mange Tungemaal til aa mødast med,
og som difyre berre ynskja, at dei smaa Maalriki
skulde leggja seg inn under eit større, so at det
berre vart nokre faae store Bokmaal, slike som Tydsk
og Engelsk elder Fransk. Ja, der hever endaa voret
Tale um aa setja upp eit nytt Maal fyre heile Mannheimen,
eit «Pasilingva» elder «Volapyk», som dei
kalla det. Detta kann no vera ein vonlaus Freistnad;
men i ymse Smaating tykkjast me daa sjaa ei Framstemna,
som gjeng mest ut paa det same; me sjaa
so ofta, at naar Folk vil setja Namn paa ei ny Innreiding
elder ein ny Kunst, so dikta dei upp eit