Skrifter i Samling Band 3 - Aasentunet

198 Skrifter i Samling III
Bøygningi er der og so myket likt, at Formerna i
vaare best hævdade Bygdarmaal ero myket dei same
som dei svenske (til Ex. Fleirtal: dagar, stunder
veckor). Nokot slikt kunde ein daa ogso venta, naar
ein hugsar paa, at Norig og Sverike liggja jamsides
utan nokot Millomrom, medan Danmark derimot er
skilt ifraa deim av eit stort Havstykke. Me, som ero
uppalne med eit godt Bygdarmaal, finna oss no jamnan
so vel fegnade med det svenske Ordskapet, som
so ofta er likt vaart eiget, til Exempel: åker, björk,
eld, vatten, skugge, høg, låg, mjuk, djup, sjuk, svart;
ropa, vaka, våga, sakna, sälja, tälja, vänja, värja,
spörja, o. s. v. Slike Former kunde me sjølve hava
Hug til aa bruka baade i Skrift og Tale, naar me
berre fingo Lov til det. Og daa synest det oss vera
undarlegt, at naar Svenskarne bruka slike Ord, so
er det rett og høvelegt, ja endaa fint og fornæmt;
men naar me sjølve bruka deim, so skal det vera
rangt og stygt og usømelegt. Det er mest so, som
ein vilde innprenta oss, at me skulde standa paa eit
høgre Stig en Svenskarne, so at me ikkje kunde
lata oss nøgja med slige bondske gamaldags Former.
Kor no allting er, so faa me daa alltid sjaa, at
baade Dansk og Svensk ero vidkjende og velvyrde
Bokmaal, som kvart fyre seg hever eit stort og
vyrdelegt Bokrike. Det Norske derimot hever inkje
Bokrike, det hever berre nokre Folkevisor og andre
Smaastykke i ymse Bygdarmaal. I dei sidste Aarom
er der vistnog og tilkomet nokre Smaaskrifter i eit
meir aalmennelegt Landsmaal; men detta munar no
ikkje stort imot det, som andre Folk hava.
II. MINNE UM EIT ELDRE BOKMAAL.
Det vantar no elles ikkje paa Merke til, at det eingong
hever voret eit heilt annat Samhøve med Maalet
i desse Landom. Me finna Bøker, som ero skrivne