Skrifter i Samling Band 3 - Aasentunet

196 Skrifter i Samling III
med di at det skil seg i ymse Ordskap elder Former,
som hava Heimstad i den eine Landsbolken og ikkje
i den andre. Detta er no slett ikkje nokot undarlegt
elder uskaplegt; for me høyra daa alltid, at der er
same Skilnaden i andre Land og Rike, og helder
ikkje kunde me annat venta i eit Land, som er so
vidgjengt og tunnbygt som vaart Land. Men under
all den Skilnad, som soleides kann syna seg, vil ein
daa med grannare Ettersyn kunna finna, at der er
meir likt en ulikt, og at der i det heile er god Samstevja
og Sameign baade i Ordfylla og i Ordskap
og i Grunnlaget i sjølve Bøygningi, so at me kunna
ikkje annat en kalla det eit Maal fyre seg sjølv, jamskaplegt
og jamverdugt med dei Maal, som gjelda i
andre Land og Rike. Detta Maalet er det som me
hava kallat Landsmaal. Det hever sitt Samhøve med
ei Maalform, som viser seg i gamle norske Skrifter
og som me seinare skulo tala um.
Jamsides med detta ervelege Tungemaalet hava me
elles fenget eit Bokmaal, som me jamt hava voret
tilhaldne til aa bruka i all vaar Skrift og som me og
ero vane til aa høyra i Kyrkja og Thingstova og
dertil jamnaste i Skulen og. Detta Maalet er ikkje
heimevakset her i Landet; det er det same, som me
finna i danske Bøker og er innkomet hertil fraa Danmark.
Difyre er det no mest det same, um ei Bok
er skrivi i Norig elder i Danmark, og den einaste
Skilnad kann vera, at ein elder annan norsk Bokstilar
hever brukat nokre faae norske Ord, som ikkje ero
gjengelege i Dansk; men detta hever no ikkje stort
meir aa tyda, en som naar ein dansk Forfattar brukar
ymse fyenske elder jydske Ord, naar han skriv
um Fyen elder Jylland. Og helder ikkje fell det alltid
samhøvelegt aa innføra norske Ord i den danske
Skrift, av di at det danske Maalet hever eit heilt
annat Ljodlag, so at ei dansk Ordform stundom kann
svara til tvo elder tri norske, til Exempel: Hede til