Skrifter i Samling Band 2 - Aasentunet

Skrifter i Samling II
Sudsida er Arabia, Persia og India med nokre store
Øyar, som liggja midt i Varmebeltet. Paa Austersida
er det store folkerike Kina og Øylandet Japan. Paa
nørdste Sida er det store Sibiria, som no høyrer til
Russland. Lenger inn ifraa Sjoen er ymse store
Landvidder, som era kallade Mongolland, Turkestan
elder Tatarland og fleire. Med si store Vidaatta heve
Asia alle Slags Landskapnad fraa det laagaste Flatland
til det høgste Bergland og dei høgste Fjell paa
Jordi; lika eins heve det alle Slags Varmelag fraa
den sterkaste Solbakster (som i Arabia og India) til
det hardaste Frost (som i Sibiria).
Asia kann med god Rett heita den store Folkeheimen;
for det heve eit Folketal, som er reknat til
500 Millionar, og det er umkring som Halvparten av
Folketalet paa heile Jordi. Det er ogso trulegt, at
Menneskja heve havt sin fyrste Heimstad der og
sidan dreivt seg ut derifraa til dei andre Jorddeilderna.
Afrika er den synnste Parten av Gamleheimen og
ligg fyre det meste i det varme Jordbeltet, men det
rekk ogso inn i det halvvarme Beltet paa Nordsida
og lika eins paa Sudsida. Det kann soleides framfyre
alle andre Jordbolkar heita eit Varmeland, og
paa ymse Stader er Jordi endaa reint uppturkad av
Varme og Vatsløysa, so som i den store Sandmoen
Sahara, som er frammot 500 Miler lang. Paa mange
Stader er Landet ogso ukjømt og vandslegt aa fara
i; og difyre er det myket av Innlandet, som er litet
kunnigt. Langs med Sjoen er myket Folk og mange
Smaarike; men det er faae av deim, som hava nokor
Velmagt.
Afrika er mest aa kalla som ei Øy elder eit Land
fyre seg sjølv, med di det heve Hav paa alle Sidor
so nær som ei liti Flata, der det heng saman med
Asia. Denne Flata er det namnkjende Suez-Eidet,
som er berre 10 Miler breidt og møter Midelhavet
245