Skrifter i Samling Band 2 - Aasentunet
Share Embed Flag
Download ePaper

Skrifter i Samling Band 2 - Aasentunet

Skrifter i Samling Band 2 - Aasentunet Skrifter i Samling Band 2 - Aasentunet

aasentunet.no
from aasentunet.no More from this publisher
17.07.2013 Views

200 Skrifter i Samling II Valdsmenner, som aldri kunde samtrivast med Landsens Folk, fyrr en dei fingo tukta det upp i sine eigne Seder og sitt eiget Maal, so var det inkje undrast paa, um me tykte, at detta var ein undarleg Fridom, som no var komen. Det var daa rimelegt nog, at me inkje lenger hadde so stor Hug til at syngja um sjauttande Mai elder høyra paa Talarne um Landsens Fridom og Sjølvstøda. Men med alt detta faa me daa minna oss um, at Fridomen er ein god Ting, um han endaa er misteken og illa brukad. Det er daa alltid ei Heppa at hava eit fast Grunnlag fyre Landsens Fridom, og sidan faa me daa ogso vona, at Landsens Folk med Tidi vil faa rettare Tankar um Landsseden og, so dei kunna vita betre Greida paa kvat det er, som er verdt at hævda og halda, og kvat det er, som trenger til Umbot og Betring. Me vilja vona, at vaart Folk vil snart koma til betre Skyn paa sin eigen Heider, so det inkje lenger byter burt Gulldalaren sin fyre ein Koparskilling og inkje skjemmest ved at likjast sine Forfeder i alle dei Ting som just ero Landsens Æra og Prydnad, naar dei berre verda rett upptekne. UM NAMNET OSLO. I dei sidste Aarom hava me einkvar Gongen seet det gamle Bynamnet Oslo umbrøytt til Aaslo, og no sidst fingo me sjaa det atter i «Illustreret Nyhedsblad» i eit Stykke fraa Nicolaysen um dei sidste Utgravningar i «Aaslo». Detta syntest oss vera ei uventande Avbrøyting i ein Ting, som me inkje trudde, der kunde verda nokot Tvilsmaal um; og difyre tyktest me ogso hava ei sterk Tildriving til at leita etter, kvat Grunn det kunde hava. I det frægdarlege Verket «Det norske Folks Historie» hever vaar hedanfarne Prof. Munch sett fram

Skrifter i Samling II ei Tydning av Namnet Oslo, som me fyrst maa merka. Paa den Staden, der han talar um Grunnlaget til Byen Oslo under Harald Hardraade (B. 3, S. 201), hever han lagt til ein Merknad um, at Namnet skulde helder vera Aaslo, at det i gamle Skrifter er lika so ofta stavat «Aslo» som Oslo, og i latinske Skrifter oftaste Asloia, og at Namnet maa vera ein Samansetning av «Lo» (d. v. s.: ei laag Strand under ei Høgd eller Bergsida) med «Aas» (ein Bergrygg) og inkje med «Os» (eit Elvargap), som her inkje vilde vera høvelegt. Med det same slær han ogso paa det, at Aaslo kann fyrst hava voret Bygdarnamn eller gjeldande fyre eit heilt Herad lika eins som Foldlo (Follo), som daa var det næste Herad paa Sudsida. Med all Vyrdnad fyre Minnet av den navnfræge Mannen, som hever leivt etter seg so rike Upplysningar um Landsens Forntid, kann eg daa ikkje dylja ein Tanke um, at det her i detta Stykket maa vera nokot som er forhastat, og at der vist er lagt for stor Vegt paa den fraavikande Stavemaaten i dei gamle Brevom. Eg tykjest ikkje finna det fullt avgjort, at Oslo skulde vera eit uhøvelegt Namn, og at Aaslo skulde vera den eldste Form. Um Namnet «Lo», som finst atter i so mange andre Gardsnamn, lyt eg segja det same, som M. Arnesen hever sagt i hans litle Bok um «Norske Stedsnavne» (Fredrikshald 1865), at det vistnog maa vera ei laag Strand, men at det just ikkje treng um at liggja under eit Berg eller Fjell. Det likjest nokot attpaa det tydske Ordet Lo (Loh), som tyder Myrar eller myrlendte Engjar; men det synest altid vera Merke med det norske Lo, at det skal liggja tett ved Vatnet. Etter Tillægjet paa dei Gardarne, som her heita Lo, synest Namnet rett fram tyda: ei Engsletta eller Flatmark, som ligg langs med Elv eller Vatn. Og etter denne Skapnaden vil Namnet høva godt til ein Gard eller ein Jordflekk, men ikkje 201

200 <strong>Skrifter</strong> i <strong>Samling</strong> II<br />

Valdsmenner, som aldri kunde samtrivast med Landsens<br />

Folk, fyrr en dei fingo tukta det upp i sine<br />

eigne Seder og sitt eiget Maal, so var det inkje undrast<br />

paa, um me tykte, at detta var ein undarleg<br />

Fridom, som no var komen. Det var daa rimelegt<br />

nog, at me inkje lenger hadde so stor Hug til at<br />

syngja um sjauttande Mai elder høyra paa Talarne<br />

um Landsens Fridom og Sjølvstøda.<br />

Men med alt detta faa me daa minna oss um, at<br />

Fridomen er ein god Ting, um han endaa er misteken<br />

og illa brukad. Det er daa alltid ei Heppa at<br />

hava eit fast Grunnlag fyre Landsens Fridom, og<br />

sidan faa me daa ogso vona, at Landsens Folk med<br />

Tidi vil faa rettare Tankar um Landsseden og, so<br />

dei kunna vita betre Greida paa kvat det er, som er<br />

verdt at hævda og halda, og kvat det er, som trenger<br />

til Umbot og Betring. Me vilja vona, at vaart<br />

Folk vil snart koma til betre Skyn paa sin eigen<br />

Heider, so det inkje lenger byter burt Gulldalaren<br />

sin fyre ein Koparskilling og inkje skjemmest ved<br />

at likjast sine Forfeder i alle dei Ting som just ero<br />

Landsens Æra og Prydnad, naar dei berre verda rett<br />

upptekne.<br />

UM NAMNET OSLO.<br />

I dei sidste Aarom hava me einkvar Gongen seet<br />

det gamle Bynamnet Oslo umbrøytt til Aaslo, og no<br />

sidst fingo me sjaa det atter i «Illustreret Nyhedsblad»<br />

i eit Stykke fraa Nicolaysen um dei sidste<br />

Utgravningar i «Aaslo». Detta syntest oss vera ei<br />

uventande Avbrøyting i ein Ting, som me inkje<br />

trudde, der kunde verda nokot Tvilsmaal um; og<br />

difyre tyktest me ogso hava ei sterk Tildriving til<br />

at leita etter, kvat Grunn det kunde hava.<br />

I det frægdarlege Verket «Det norske Folks Historie»<br />

hever vaar hedanfarne Prof. Munch sett fram

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!