Råstofaktiviteter og natur - og miljøhensyn i Grønland
Råstofaktiviteter og natur - og miljøhensyn i Grønland
Råstofaktiviteter og natur - og miljøhensyn i Grønland
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
8<br />
kummatissallu pillugit Inatsit ataasiakkaatigut allaat sakkortuneruvoq,<br />
soorlu assersuutigalugu sumiiffinnik (illersorniarneqanngikkaluanik)<br />
toqqaasarnikkut, taamaattuni aatsitassanik ikummatissanillu<br />
ingerlatat tamaani uumasut pissutigalugit killilersugaasarmata.<br />
Nunap ilaani immikkoortut aqqaneq marluk Pinngortitap illersorneqarnissaanik<br />
Inatsisikkut eqqissisimatitaapput. Taakku saniatigut<br />
timmissanik illersuiniarfiusut 13-iupput (ingerlatsinerit timmissat<br />
piaqqinerisa nalaanni killilersugaasarlutik) kiisalu ingerlatat suulluunniit<br />
qaqqat qeqertallu timmissat ineqarfiisa qanittuini killilersugaasarlutik.<br />
Tunumi Tunullu Avannaani Nuna Allanngutsaaliugaq<br />
taama eqqissisimatitaasut annerpaartaraat. Aamma nunap ilaani<br />
pinngortitatut eqqissisimatitat marluk nunat tamalaat isumaqatigiissutaanni<br />
ilaatinneqarput: Tunumi Tunullu Avannaani Nuna Allanngutsaaliugaq<br />
UNESCO’p nunap qaani imermilu uummasoqarfinnik<br />
eqqissisisimatitsinerani, aamma Ilulissat eqqaani Kangia<br />
UNESCO’p nunarsuarmi kingornussat pillugit isumaqatigiissutaani.<br />
Nunat tamalaat pinngortitamik illersuiniarlutik isumaqatigiissutaat<br />
pingaarutilik aamma alla tassaavoq Ramsarkonventionen. Taanna<br />
naapertorlugu nunap ilaani sumiifiit aqqanillit pinngortitaq nunani<br />
tamalaani uumasut naasullu sumiiffigisaminni naleqqussarsimanerat<br />
eqqarsaatigalugu pingaarutilittut aamma immikkut paareqqissaagassatut<br />
toqqarneqarsimapput. Nunap ilaani immikkoortut taakku tamarmik<br />
aatsitassanik ikummatissanillu ingerlatsinerup uumasut pissutigalugit<br />
killilersugaaffissaatut Aatsitassanut Ikummatissanullu<br />
Pisortaqarfiup toqqagaanut ilanngunneqarput.<br />
Avatangiisit eqqarsaatigalugit aamma taamatulli nunat tamalaat arlalissuarnik<br />
isumaqatigiissuteqarput: Kyoto, MARPOL, OSPAR, Londonkoventionen,<br />
il.il. Tamakkunani aalajangersakkat ataatsimut isigalugit<br />
aatsitassanik ikummatissanillu ingerlatsinermi najoqqutassianut<br />
killilersuutinullu, aamma oliamik nassaarniarnermik qalluinermillu<br />
ingerlatsinissamut akuersissutit nutaamik ilusiligaaneranni,<br />
ilanngullugit sunniuteqartitaapput.<br />
Aatsitassanik ikummatissanillu ingerlatsinerup aamma pinngortitamik<br />
avatangiisinillu illersuiniarnerup imminnut assortuuttuusinnaanerinut<br />
ingerlatat qanoq annertutigineri qanorlu sivisutigineri apeqqutaapput.<br />
Nassaarniarluni ingerlatsinerit nalinginnaat piffissami<br />
killilimmi ingerlagajuttarput aammalu pinngortitaq ileqquatut iliseqqinneqarsinnaasarluni,<br />
taamaattullu pisortanit illuatungilerneqarsinnaalluartarput<br />
nunap ilaani pinngortitaq ingerlatseqatigiiffiit suliffigiumasaat<br />
pillugu sukumiisumik ilisimasat tunngavigalugit killilersugaasinnaasaramik.<br />
Aatsitassanik ikummatissanillu piiaanerit allatut ajornartumik<br />
pinngortitamik avatangiisinillu illersuiniarnermut ataavarnerusumik<br />
assortuuttuusinnaasarput. Soorlu assersuutigalugu tamaani uumassusillit<br />
sunniivigineqaratarsinnaapput, uumassusillit assigiinngisitaartut<br />
ikilisinneqarsinnaapput, aamma peqqutitsingitsoornikkut<br />
pinngortitaq ileqquatut iliseqqinneq ajornarsisinnaalluni. Taama pisoqarsinnaavoq<br />
sumiiffinni aalajangersimaqqissaartuni pinngortitap<br />
avatangiisillu misissueqqaarnermi pisunit sakkortunerujussuarmik<br />
sunniivigisaanni. Taamaattorli assortuunnerit taamaattut ilarpassui